Zdá se, že používáte prohlížeč, jenž nepodporuje aktuální technologie pro zobrazování obsahu na webu. Doporučujeme Vám prohlížeč aktualizovat nebo si stáhnout takový, jenž dnešní standardy splňuje.

Aktualizovat

Na vašem soukromí nám záleží

My, Městská část Praha 3, IČO 00063517, používáme soubory cookies k zajištění funkčnosti webu a s Vaším souhlasem i mj. pro zlepšení kvality našich webových stránek a jejich obsahu. Kliknutím na tlačítko „Povolit vše“ souhlasíte s využívaním cookies a předáním údajů o chování na webu.

Přeskočit na hlavní obsah

Secesja u stóp wzgórza św. Krzyża

Secesja obecna jest na Žižkovie w postaci kilku znaczących budynków, takich jak budynki mieszkalne przy ulicy Husitskiej lub Dom Narodowy (Hotel Theatrino) przy ulicy Bořivojovej. Secesyjną perłą architektury sakralnej nie tylko Žižkova, ale również całej Pragi, jest umieszczony wśród bloków z wielkiej płyty kościół św. Anny z dawnym klasztorem karmelitów. Jest przykładem wyjątkowej konstrukcji z okresu późnej secesji z szeregiem nowych geometrycznych cech i elementów tzw. stylu berouńskiego. Został zbudowany według projektu architekta Eduarda Sochora i konsekrowany 8 października 1911 r. Obok kościoła założono w 1916 r. klasztor karmelitów, a w tym samym roku wzniesiono według planów budowniczego Antonína Procházki budynek domu klasztornego (ul. Ostromečská 6). Klasztor zanikł w 1922 r., w 1923 dom klasztorny przekształcono w budynek plebanii,  a pomieszczenia poklasztorne zaadaptowano na mieszkania. Kościół wraz z przylegającym do niego klasztorem jest od 2002 r. objęty ochroną jako zabytek. Kościół nie jest orientowany, jest zwrócony fasadą do ulicy Tovačovskiego, natomiast prezbiterium znajduje się po zachodniej stronie.  Nad częścią dachu przy fasadzie wznosi się mała dzwonnica. Wewnętrzny podział korpusu nawowego uzupełniają cenne malowidła ścienne - głównie o charakterze dekoracyjnym - wzorowane na berouńskiej szkole malarstwa klasztoru Emaus. Wystrój wnętrza kościoła jest zróżnicowany pod względem stylistycznym. Ołtarz św. Józefa pochodzi z okresu powstania kościoła, natomiast inne elementy przeniesiono tu z kilku starszych lub zanikłych budowli kościelnych. Do najcenniejszych należy znajdujący się w lewej nawie bocznej wczesnobarokowy ołtarz św. Anny z ok. 1700 r., ambona z połowy XVIII w. i inne elementy wyposażenia, m.in. barokowe ławki. Na emporach znajduje się również kilka obrazów z początku XVIII w., na których widoczny jest wpływ malarstwa Karla Škrety. Dziś kościół jest całkowicie otoczony blokami z wielkiej płyty i jest jednym z nielicznych budynków, które przetrwały przebudowę lat 70. XX w. Jest to kościół filialny parafii rzymskokatolickiej św. Prokopa.

Obok kościoła jest wyraźnie widoczna zabudowa u stóp wzgórza św. Krzyża, zwanego też Parukářką, która to nazwa pochodzi od nieistniejącej już posiadłości leżącej w poblizu ul. Jeseniovej. W 1825 r. firma Sellier i Bellot zbudowała tu mała wytwórnię, a później fabrykę produkującą spłonki i naboje, która była potem przez wiele lat największym przedsiębiorstwem przemysłowym na Žižkovie i na terenie Pragi 3. Miejsce pierwotnie zostało wybrane ze względu na swoją odleglość od ówczesnej zabudowy mieszkalnej. Niebezpieczne sekcje produkcji, tzw. „ládovny“ znajdowały się w kondygnacjach podziemnych. Fabryka nazywana Kapslovną najpierw produkowała spłonki do amunicji myśliwskiej, później do amunicji wojskowej, a od 1827 r. wytwarzano tu zapalniczki z białego prochu. Od 1871 r. wprowadzono tu produkcję detonatorów dla nowo budowanej fabryki dynamitu założonej przez Alfreda Nobla w miejscowości Zámky pod Pragą, a od 1890 r. dla fabryki amunicji firmy Škoda w Pilźnie - Bolevcu. Pod koniec XIX w. fabryka przeszła gruntowną przebudowę i modernizację. Zaczęto budować nowoczesne zabezpieczenia ochronne, a w wałach ulokowano obiekty grożące wybuchem. Produkcja była imponująca - do 60 milionów spłonek rocznie, głównie dla Austrii. Przeszkodą w dalszym rozwoju fabryki była rozszerzająca się zabudowa mieszkalna, której granice zbliżały się coraz bardziej do terenów Kapslovny. Dlatego też po kilku niebezpiecznych eksplozjach produkcja została przeniesiona do Vlašimia. Dziś tę słynną niegdyś fabrykę przypomina dochowany komin stojący między nowoczesnymi budynkami i nazwa klubu biatlonu - Club Kapslovna. Na opuszczonym terenie najpierw powstał warsztat naprawy motocykli, a następnie samochodów osobowych. Dziś w dawnym kompleksie znajdują się różne małe firmy, a niektóre jego części zostały zaadaptowane na mieszkania. Narożny dom Jeseniova 53/Koldínova 1 zbudowany w 1925 r. jest obiektem związanym z dawną Kapslovną. Był budynkiem firmowym fabryki broni Sellier i Bellot. Jego fasada jest wykonana w stylu art deco z wielokątnymi segmentowymi wykuszami. Autor projektu nie jest znany, ale budynek postawiła wówczas największa praska firma budowlana należąca do Václava Nekvasila.
 

Login