Zdá se, že používáte prohlížeč, jenž nepodporuje aktuální technologie pro zobrazování obsahu na webu. Doporučujeme Vám prohlížeč aktualizovat nebo si stáhnout takový, jenž dnešní standardy splňuje.

Aktualizovat

Na vašem soukromí nám záleží

My, Městská část Praha 3, IČO 00063517, používáme soubory cookies k zajištění funkčnosti webu a s Vaším souhlasem i mj. pro zlepšení kvality našich webových stránek a jejich obsahu. Kliknutím na tlačítko „Povolit vše“ souhlasíte s využívaním cookies a předáním údajů o chování na webu.

Přeskočit na hlavní obsah

Nastał czas przebudowy

Plan regulacyjny Karla Hartiga z 1865 r. podzielił teren Žižkova na osiem mniejszych części ułożonych w szachownicę. Po środku znajdował się jeden z najstarszych na Žižkovie placów, który powstał przed 1875 r., i został nazwany imieniem czeskiego reformatora szkolnictwa - Jana Amosa Komenskiego. Ma kształt prostokąta i otaczają go cztery ulice: na południu - Jeseniova, na zachodzie - Českobratrská, na północy - Roháčova, a od strony wschodniej - Blahoslavova. Wraz z napływem ludności wzrosła też na Žižkovie po połowie XIX w. liczba dzieci uczęszczających do szkół powszechnych, co doprowadziło w krótkim czasie do kompletnego zapełnienia istniejących sal lekcyjnych. W tej sytuacji žižkovskie stowarzyszenie Občanská beseda, na którego czele stał Karel Hartig, zainicjowało w październiku 1871 r. powołanie komitetu przygotowawczego, którego celem było zbudowanie szkoły na Žižkovie. W 1872 r. rozpoczęto budowę według planu autorstwa Hartiga. Pod jego kierownictwem lewa połowa budynku została zbudowana z centralnym ryzalitem zakończonym attyką i bocznym skrzydłem skierowanym w stronę ulicy Blahoslavovej. Nad attyką wzniesiono wieżę zegarową, w której umieszczono dzwon z wymownym napisem: „Ku czci św. Wacława, opiekuna narodu czeskiego A.D. 1873 w roku ósmym po założeniu Žižkova ofiarowany pierwszej szkole przez mieszkańców Žižkova ”. Na fasadzie nad wejściem umieszczono popiersie J. A. Komenskiego autorstwa žižkovskiego rzeźbiarza Františka Heidelberga oraz napis „Dom Społeczny“. Neorenesansowy dwukondygnacyjny budynek został ukończony w obecnym kształcie w 1881 r. Teren placu został później zagospodarowany i uzupełniony o publiczną studnię z pompą ręczną. Sto lat później plac i jego okolice padły ofiarą przebudowy Žižkova, która miała miejsce w 70. i 80. latach XX w. między ulicami Koněvovą i Jeseniovą oraz Chlumovą od strony zachodniej, Prokopovą na południowym zachodzie i Budovcovą od strony wschodniej. W 1978 r. uczniowie musieli opuścić szkołę, ponieważ przekształcono ją w zaplecze dla robotników burzących stary Žižkov. Miała zostać zburzona jako ostatnia. O jej uratowanie walczyli nie tylko obywatele Žižkova, ale także stowarzyszenie Klub za starou Prahu, które po ciężkiej walce z ówczesnym systemem rządów, ocaliło szkołę. Dziś budynek ponownie pełni swoją pierwotną rolę. Miesci sie w nim  Liceum i Szkoła Muzyczna Miasta Stołecznego Pragi. Niestety dziesiątki kamienic na starym Žižkovie nie miały tyle szczęścia. Masowa demolicja i odbudowa Žižkova miały być ważnym aktem partyjnym i przykładem nowoczesnego socjalistycznego podejścia do mieszkalnictwa. Oficjalnymi przyczynami tak szeroko zakrojonych ingerencji w zabytkową zabudowę były: niska jakość mieszkań, zły stan techniczny budynków, brak sieci gazowej itp. Plan radykalnej i najczęściej niepotrzebnej przebudowy Žižkova nie spotkał się ze zrozumieniem miejsowych obywateli. W szczególności seniorom trudno było pogodzić się 
z opuszczeniem rodzinnej dzielnicy i jej drastyczną transformacją oraz ewentualną przeprowadzką na osiedle bloków z wielkiej płyty.
Pod koniec lat 80. grupa młodych architektów sprzeciwiła się trwającej przebudowie protestując w formie artykułów prasowych i ulotek przeciwko drastycznemu i niepotrzebnemu zniszczeniu historycznie cennej części Pragi. Tej problematyce był również poświęcony film dokumentalny „Twarz Žižkova” („Tvář Žižkova“) nakręcony przez studentów FAMU w 1989 r. Po Aksamitnej Rewolucji i zmianie ustroju zakończono wyburzanie, a pamiątką po niedokończonej przebudowie jest obecnie otoczony blokami z wielkiej płyty budynek dziewiętnastowiecznej szkoły przy placu Komenskiego.

Login